Mimo dostępności nawozów sztucznych, w wielu gospodarstwach rolnych wciąż bardzo powszechną praktyką jest stosowanie rozwiązań naturalnych – w tym między innymi płynnej gnojowicy. Jej transport i dystrybucja na polach uprawnych wymaga użycie specjalnego sprzętu, którym jest wóz asenizacyjny. Poznaj bliżej konstrukcję standardowych urządzeń tego typu.
Jak skonstruowany jest wóz asenizacyjny?
Głównym, najbardziej widocznym elementem każdego wozu asenizacyjnego jest cylindryczny zbiornik, służący do przechowywania, transportu oraz dystrybucji płynnego ładunku. Ponieważ gnojowica czy nieczystości komunalne, które również często przewozi się wozami asenizacyjnymi są płynami agresywnymi chemicznie, zbiorniki są obu stron zabezpieczane korozją, np. w procesie cynkowania ogniowego.
Pozostałe elementy typowego wozu asenizacyjnego to:
- pompa – odpowiedzialna jest za napełnianie i opróżnianie zbiornika,
- zawory – np. zawór pompy i zawór ssący. umożliwiają one kierowanie przepływem płynów do zbiornika i na zewnątrz,
- pokrywy – zapewniają dostęp do wnętrza zbiornika, np. w celu wyczyszczenia go,
- przewody – między innymi przewód ciśnieniowy, który łączy pompę ze zbiornikiem, umożliwiając załadunek i rozładunek wozu,
- rozlewacz – to urządzeni wykorzystywane do opróżniania zbiornika i dystrybucji nawozu na pole.
Do tego dochodzą jeszcze pomniejsze elementy i układy oraz szereg wyposażenia dodatkowego – między innymi instalacja elektryczna, układ hydrauliczny, węże ssące i wiele innych. Całość osadzona jest na wyposażonej w koła konstrukcji, którą można podłączyć do ciągnika rolniczego.
Jak działa wóz asenizacyjny?
Zasada działania typowego wozu asenizacyjnego jest bardzo prosta. Za jego pracę odpowiedzialna jest pompa, która wytwarzając podciśnienie zasysa nawóz lub nieczystości, a następnie kieruje je do przewodu ciśnieniowego. Za jego pośrednictwem płynny ładunek zostaje wtłoczony do zbiornika. W celu opróżnienia zbiornika przez rozlewacz należy zmienić konfigurację zaworu ssącego, zaworu pompy oraz zaworu zasuwowego – dzięki temu pompa jest w stanie wyciągnąć płyn ze zbiornika i skierować go za pośrednictwem przewodu ciśnieniowego do rozpylacza. Po odpowiednim ustawieniu zaworów możliwe jest również ustawienie funkcji mieszanie, dzięki której gnojowica zachowuje jednolitą konsystencję i staje się łatwiejsza w dystrybucji. Jak widać odpowiednie ustawienie zaworów jest kluczowe dla eksploatacji wozu – niewłaściwa konfiguracja może nawet doprowadzić do uszkodzenia sprzętu.
Zalety wozów asenizacyjnych
Wozy asenizacyjne odznaczają się stosunkowo prostą konstrukcją, dlatego też są mało awaryjne i odporne na niewłaściwą eksploatację – dopóki pompa nie ulegnie uszkodzeniu, wóz jest w stanie spełniać swoje zadanie. Dzięki temu mogą z powodzeniem zastąpić bardziej skomplikowane rozrzutniki nawozu. Odpowiednio zabezpieczone odznaczają się również wysoką trwałością i mogą z powodzeniem służyć przez wiele lat. Nowoczesne wozy asenizacyjne można również łączyć z innymi urządzeniami, zwiększając tym samym ich funkcjonalność. Niemniej należy pamiętać, że to, czy wóz odpowiada potrzebom gospodarstwa uzależnione jest przede wszystkim od jego parametrów – przede wszystkim pojemności. Powinna ona być dobrana pod kątem wielkości pól oraz ilości transportowanych płynów. Wóz o zbyt dużej pojemności co prawda pozwoli przewozić ogromne ładunki, jednak wymagać będzie równie dużej mocy ciągnika, z kolei wóz zbyt mały będzie generował nieproporcjonalnie wysokie koszty eksploatacji.