Nawożenie to nieodzowny element uprawy rolnej – pozwala ono wzbogacić glebę w substancje organiczne i składniki odżywcze niezbędne dla prawidłowego rozwoju roślin. Jednym z najskuteczniejszych, stosowanych już od wieków źródłem tych substancji jest obornik, czyli nawóz naturalny z przefermentowanego kału i moczu zwierząt hodowlanych. Powinien on być jednak stosowany zgodnie z pewnymi zasadami.
Jak obliczyć ilość obornika na hektar?
Obornik to nawóz zasobny w azot, stąd też przy obliczaniu ile obornika można użyć na jednym hektarze uprawy, kluczowym kryterium jest właśnie zawartość azotu w jednej tonie nawozu. Zgodnie z zaleceniami Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej roczna podaż azotu na jeden hektar uprawy nie powinna przekraczać 170 kg. Wynika to z faktu, że zbyt duża ilość azotu w glebie stanowi potencjalne źródło zanieczyszczenia wód gruntowych. Wiedząc, ile azotu zawiera obornik można łatwo ustalić ile nawozu można użyć. Ale uwaga – skład chemiczny obornika zależy od wielu czynników, między innymi gatunku zwierząt, od których pochodzi, ich wieku, metody żywienia, a także warunków, w jakich obornik był przechowywany. Dlatego najoptymalniejszych rozwiązaniem jest zbadanie nawozu – można to zrobić dostarczając jego próbkę do laboratorium agrochemicznego. Jeśli nie ma możliwości przebadania obornika, można posiłkować się ogólnie przyjętymi standardami. Według nich tona obornika pochodzącego od:
- bydła zawiera ok. 4,7 kg azotu,
- trzody zawiera ok 5,1 kg azotu,
- koni zawiera ok. 5,4 kg azotu,
- owiec zawiera ok. 7,5 kg azotu.
Im obornik jest bogatszy w azot, tym mniej można go użyć w ciągu roku. Obliczenia maksymalnej jego ilość dokonuje się dzieląc dopuszczalną masę azotu na hektar przez zawartość azotu w danym rodzaju obornika. W przypadku obornika od bydła maksymalna ilość nawozu na hektar wynosi więc około 36,1 tony na rok (170:4,7 = 36,17), z kolei w przypadku obornika pochodzącego od owiec – około 22,6 tony na rok (170:7,5 = 22,66).
O czym należy pamiętać stosując obornik?
Obliczenie maksymalnej dopuszczalnej ilości nawozu, jaką można stosować na hektarze uprawy to nie wszystko. Należy wziąć pod uwagę również szereg innych czynników, takich jak zasobność gleby w pierwiastki i związki organiczne, a także zapotrzebowanie roślin na nie. Ponadto pamiętać trzeba o:
- stosowaniu obornika równomiernie na całej powierzchni pola,
- stosowaniu obornika w wyznaczonym czasie, to jest wczesną wiosną lub późną jesienią, w zależności od rodzaju gleby. Należy unikać stosowania obornika latem lub wczesną jesienią, gdyż w tym czasie istnieje ryzyko wymywania azotu do wód gruntowych,
- wymieszaniu nawozu z glebą lub przykrycie go nie później, niż dzień po nawiezieniu
- nie stosowaniu obornika w strefach ochronnych źródeł wody, ujęć wody, kąpielisk. Minimalny dystans od tego typu obiektów, który należy zachować stosując obornik to 20 metrów,
- nie stosowaniu azotu na glebach, na których stoi woda lub śnieg, bądź zamarzniętych do głęboko 30 centymetrów.
Warto również zainwestować w wysokiej klasy rozrzutnik obornika, który zapewni prawidłowe parametry nawożenia podczas pracy. Jeśli poza obornikiem stosowane są nawozy azotowe, należy wziąć to pod uwagę przy obliczaniu jego dopuszczalnej dawki na hektarze ziemi.